Ciężar rakiety

W dobie współczesnych materiałów i technologii, waga rakiet oferowanych przez czołowych producentów waha się w dość szerokim zakresie. Nawet pomijając rakiety stricte dziecięce i juniorskie, możemy wybierać od superlekkich rakiet ważących około 240 gramów, po bardziej tradycyjne, cięższe ramy, sięgające 330 g i więcej.

Uwaga: w niniejszym artykule, wszędzie tam, gdzie podawane są konkretne liczby (w gramach lub uncjach) odnoszą się one do wagi rakiety bez naciągu (a więc podawanej przez producenta jako parameter ramy). Założenie naciągu zwiększa wagę rakiety o – mniej więcej – dodatkowe 20 gramów.

Na jakie charakterystyki rakiety wpływa jej ciężar?

Z pozoru mogłoby się wydawać, że im lżejsza rama, tym lepiej – rakietą taką łatwiej jest manewrować, a ręka mniej się męczy podczas gry. I byłby to dobry argument, gdyby nie fakt, że w tenisie zazwyczaj odbijamy piłkę lecącą w naszym kierunku z dużą prędkością. Piłka taka posiada określoną bezwładność (dokładniejszym określeniem będzie znane z fizyki pojęcie – „pęd”). Innymi słowy, masa piłki, pomnożona przez jej prędkość, w momencie uderzenia w rakietę generuje siłę, skierowaną przeciwnie do kierunku uderzenia.

Z praw fizyki płynie więc prosty wniosek:  łatwiej będzie ów pęd piłeczki przezwyciężyć – a następnie uzyskać pożądaną  siłę uderzenia – właśnie rakietą cięższą. Rakieta taka będzie również stabilniejsza (tj. mniej podatna na siły „wykręcające”) przy odbiciu niecentrycznym. Co nie mniej istotne,  zmniejszy się odczuwany przez nas impet uderzenia, i  jak wykazały badania, mniej wibracji zostanie przeniesionych na stawy górnej kończyny. Większa waga rakiety jest więc korzystna również z punku widzenia zdrowia i komfortu gry.

Oczywiście, ciężaru nie można zwiększać nadmiernie – współczesny tenis to gra szybka, a rakieta musi również sprostać wymaganiom manewrowości. Mimo to, sprawdzając, jakimi rakietami grają czołowi zawodnicy i zawodniczki, nietrudno się przekonać, że w większości wypadków są to rakiety ważące co najmniej 300 gram, a w wypadku mężczyzn – na ogół cięższe, nawet do 340-360g. Co więcej, niektórzy zawodnicy (dotyczy to głownie specjalistów od gry z głębi kortu) używają dodatkowo specjalnej taśmy ołowianej, dociążając jeszcze główkę rakiety. Natomiast gracze agresywni i grający z dużą rotacją  wysoki stopień manewrowości rakiety uzyskują  wybierając ramę o odpowiednim wyważeniu („lekką na główkę” – ang. „head light”), raczej niż ramę o niskiej wadze.

A więc – jaką wagę rakiety wybrać?

Dla osób dorosłych, mających ambicję grać poprawnie technicznie, odpowiednie są rakiety o wadze minimum 300 g dla mężczyzn i 280 g dla kobiet. Mając wybór, lepiej jest do tej liczby kilka gramów dołożyć, niż ująć. Dopasowania do indywidualnego stylu gry należy dokonać  dobierając pozostałe parametry – takie jak wyważenie, rozmiar główki i sztywność ramy. Są jednak grupy osób, które mogą, lub nawet powinny, grać rakietami lżejszymi. Są to:

• Dzieci do ok. 10-13 roku życia (w zależności od warunków fizycznych i zaawansowania technicznego), uczące się grać lżejszymi, wolniejszymi piłkami . Wybór rakiety dla dziecka to oczywiście temat dość szeroki sam w sobie, tutaj wspomnę tylko, że oprócz wagi istotna jest jej długość – ogólnie przyjęta zasada mówi, że koniec trzymanej przez dziecko w swobodnie opuszczonej ręce rakiety powinien się znajdować powyżej kostek – ok. 5 cm nad podłożem.
• Osoby starsze i słabsze fizycznie, a także grające jedynie rekreacyjnie, dla zabawy – w takich przypadkach piłka zazwyczaj nie jest grana mocno, a lżejsza rakieta ułatwi odbijanie i zwiększy czerpaną z gry przyjemność.
• Trenerzy i instruktorzy nagrywający godzinami „taśmowo” piłki również często wybierają rakiety lekkie, aby zmniejszyć obciążenie i zmęczenie ręki.

 Uncje i gramy, czyli co jest ciężkie, a co lekkie.

Wielu producentów rakiet w pierwszej kolejności posługuje się miarami anglosaskimi. Dla orientacji,  podaję poniżej proste zestawienie wag w uncjach i gramach. Przeliczenia łatwo dokonać pamiętając, że jedna uncja (oznaczana symbolem „oz”) „waży” 28,35 gramów.

• rakiety lekkie: poniżej 270 g, co odpowiada 9.5 oz.
• rakiety średnie: od 270 g do 300 g, czyli, w przybliżeniu, pomiędzy 9.5 oz a 10.5 oz.
• rakiety ciężkie: powyżej 300 g, czyli 10.5 oz i więcej.